Skip to main content

Paardenkracht

PK en James....Watt?

Paardenkracht


PK EN JAMES.....WATT?

De paardenkracht (Nederlands symbool pk en vaak zo uitgesproken) is een oude eenheid van arbeidsvermogen, waarvan het gebruik sinds 1978 - bij de invoeringvan het SI-stelsel (=de zeven SI-basiseenheden en hun onderlinge afhankelijkheid zoals seconde (tijd), meter (lengte), ampere(elektrische stroom), candela (lichtsterkte) - wettelijk niet meer is toegestaan.

De naam paardenkracht is verwarrend, want het is geen eenheid van kracht maar van vermogen. De Engelse naam horsepower (symbool HP) geeft die verwarring niet. De paardenkracht heeft, in tegenstelling tot andere eenheden, geen internationaal overeengekomen symbool. Bij de komst van de stoommachine- die het paard moest vervangen- sprak het vanzelf dat men het vermogen vergeleek met het vermogen van een paard. Een paardenkracht was dan ook het arbeidsvermogen dat een gemiddeld paard langdurig kon leveren, bijvoorbeeld voor het aandrijven van een rosmolen. Dit brengt ons tenslotte bij de gebruikelijke eenheid voor het nut van een industrieel apparaat; het vermogen.


DEFINITIE VAN DE PAARDENKRACHT

James Watt wilde het vermogen van zijn stoommachines tot uitdrukking brengen. Alleen was daarvoor in zijn tijd nog geen geschikte eenheid. Daarom defineerde hij de paardenkracht. Volgens zijn definitie is de paardenkracht het vermogen om een massa van 150 kg in een tijd van 1 minuut precies 30 meter omhoog te hijsen. Je ziet in zijn definitie de kracht, verplaatsing en tijd terugkomen. Het bronzen beeld Paardenkracht (1969) op de rotonde Ceintuurbaan - Brinklaan in Bussum symboliseert de dynamiek van het verkeer.

Nou dat heb ik geweten...... Het kostte mij behoorlijk wat moeite om middenklas auto's met het vermogen van rond de 80 pk te ontwijken om zo doende een lege rotonde te kunnen fotograferen :-)